Bron: Algemeen Dagblad/Amersfoortse – Johan Hardeman – Courant 23/24 november 2015
In het Eemmeer bij Bunschoten zijn dicht bij elkaar vijf brokstukken van een vliegtuig gevonden. Dat blijkt uit rapport Archeologische verwachtings- en beleidsadvieskaart Bunschoten 2015.
Het gaat waarschijnlijk om een geallieerd toestel uit de Tweede Wereldoorlog. Onderzoeksbedrijf Periplus Archeomare detecteerde de onderdelen terwijl ze naar scheepswrakken zocht in opdracht van de gemeente Bunschoten.
In de Tweede Wereldoorlog is in de buurt van Bunschoten een vliegtuig neergestort. Het grootste deel van het vliegtuig is tientallen jaren geleden al geborgen, maar mogelijk liggen er nog onderdelen van het wrak op de bodem van het meer.
,,Ik vermoed dat deze vijf fragmenten tot dat ene vliegtuig hebben behoord,” zegt Milo Verhamme, archeoloog van Centrum van Archeologie in Amersfoort en samensteller van het rapport dat deze week gepresenteerd wordt in de gemeenteraad.
In hetzelfde rapport staat ook dat in de vroege prehistorie het gebied rond Spakenburg en Eemdijk werd bewoond door groepjes jagers-verzamelaars. De prehistorische bewoners van het gebied woonden niet in permanente dorpen, maar trokken rond op zoek naar voedsel.
5000 jaar
Archeologen van onderzoeksbureau RAAP vonden houtskool, vuursteen, verbrand hars en visresten. ,,Het aantreffen van vuursteen kan wijzen op het gebruik van werktuigen zoals pijlpunten,” vertelt Verhamme. Een deel van de oorspronkelijke bodem is nog intact. De oude aardlagen bleven onveranderd omdat ze overgroeid werden met veen.
De bodemlaag is 5000 jaar oud. Het is nog niet bekend of er verder onderzoek komt. ,,Zolang er geen bedreiging voor het bodemarchief is, laten we andere objecten liever in de grond zitten. Daar is het al honderden jaren veilig,” zegt de archeoloog.
Veertig wrakken
In het Eemmeer bij Bunschoten liggen ruim 40 scheepswrakken, twee keer zoveel als tot nu toe bekend was. Uit nieuw onderzoek blijkt de monding van de haven een scheepskerkhof van vissersbotters.
Door met een boot over het Eemmeer te varen, detecteerden de archeologen de exacte locaties van alle scheepswrakken. Gemeentewoordvoerder Peter Koelewijn houdt een slag om de arm. ,,Misschien hebben we een schip over het hoofd gezien.”
Onverwacht
Lange tijd was onbekend hoeveel scheepswrakken op de bodem van het Eemmeer liggen. De gemeente Bunschoten ging uit van ongeveer twintig schepen. ,,We wisten door overlevering dat er wrakken lagen, maar niet de exacte locaties. Ook was onbekend wat er van de schepen over was,” zegt Vincent de Kieviet, beleidsmedewerker cultuur en erfgoed van de gemeente Bunschoten. Koelewijn vindt de vondsten ‘onverwacht’. ,,Veertig schepen is erg veel.”
Het gros van de gevonden schepen zijn vissersbotters. Spakenburgse vissers lieten hun schepen even buiten de haven massaal afzinken na de aanleg van de Afsluitdijk in 1932. Omdat de Zuiderzee werd afgesloten van de Waddenzee, verloren veel Spakenburgse vissers hun baan. De in onbruik geraakte schepen konden niet in de haven blijven liggen en werden daarom buiten de haven gevaren, veelal in brand gestoken en tot zinken gebracht. De meeste scheepswrakken liggen net onder het wateroppervlak, maar archeologen vonden ook schepen op zes meter diepte.
Bekijk de locaties van de wrakken op de kaart:
